Als ouder of leerkracht van een hoog gevoelig kind, heb je de taak het kind te leren omgaan met de eigenschap. Meer dan andere kinderen, hebben sensitieve kinderen begeleiding van volwassenen nodig bij het opgroeien.

Liefdevolle aandacht
Alle kinderen gedijen het best met liefdevolle aandacht. Hoog sensitieve kinderen (hsk’s) hebben misschien wel een grotere behoefte aan liefdevolle aandacht, d.w.z. aandacht die vanuit het hart gegeven wordt. Ze hebben het direct door als je niet oprecht bent en raken hierdoor in verwarring en gebeurt dat vaak, dan worden ze onzeker. Ze hebben extra behoefte aan een veilige en geborgen thuisbasis waar vanuit ze de voor hen overweldigende wereld ingaan.

Leer kinderen dat ze er mogen zijn, dat ze hun gevoel mogen vertrouwen, geef hen de ruimte zichzelf te ontdekken. Het opvoeden van een hoog sensitieve kinderen vergt soms heel wat creativiteit en doorzettingsvermogen van de ouders. Je kind heeft een aanzienlijke handleiding en veel dingen gaan niet vanzelf. Is de onvoorwaardelijke liefde aanwezig, dan geven ze je ook heel veel liefde en vreugde terug. Het zijn vaak heel bijzondere en fijne kinderen om te hebben!.

Overprikkeling en eigenwaarde
De aanpak van hoog sensitieve kinderen is er op gericht overprikkeling te verminderen en onnodige overprikkeling te voorkomen. Het belangrijk dat je probeert de hoeveelheid prikkels van binnenuit te verminderen door in gesprek te gaan met het kind over dingen die hem/haar overkomen of dwars zitten. Heel jonge kinderen zijn nog niet in staat om te gaan met overprikkeling en dat doen ouders meestal als vanzelf voor hen. Vanaf een jaar of 4 kunnen kinderen gaan leren hoe ze zichzelf kunnen redden. Volwassenen moeten hen daarin sturen en het voorbeeld geven. Voor hsk’s geldt dit des te meer. Ouders en leerkrachten zijn belangrijk in dit leerproces doordat zij kunnen sturen in de positieve en negatieve ervaringen die hsk’s opdoen. Kinderen gedijen op succeservaringen.

Als je kind eenmaal naar school gaat en een eigen sociaal leven krijgt, zal je kind vaker in situaties terechtkomen die moeilijk zijn. Sociale omgang met leeftijdsgenootjes is een grote bron van prikkels, omdat ze er zo onervaren mee zijn. Kinderen kunnen ook heel hard zijn onder elkaar waardoor een hsk niet zelden diep gekwetst thuis komt. Gedurende deze fase heeft je kind je steun/aanmoediging nodig om zichzelf door deze situaties heen te slaan en ervan te leren. Praat met je kind over zijn/haar gevoelens en doe ze niet af als aanstellerij of onzin.

Een andere belangrijke taak van volwassenen is het relativeren van negatieve ervaringen en het aanmoedigen van de positieve. Stel zelf ook geen te hoge verwachtingen aan je kind. Goede schoolresultaten zijn voor de toekomst minder belangrijk dan een goede eigenwaarde. Bij hsk’s is het vaak noodzakelijk de eigenwaarde bewust op te krikken door hen de dingen die wel goed gaan ook echt als successen te laten ervaren. Iedere overwinning, hoe klein ook, is belangrijk. Benadruk de activiteiten waarin het kind goed is en moedig dat aan. Probeer bv. een buitenschoolse activiteit te zoeken waar je kind haar eigen interesses kwijt kan of waar het goed in is. Negatieve ervaringen horen bij het leven maar je kunt misschien wel de onnodige en/of heftige ervaringen een beetje vermijden. Dwing ze niet tot sociale omgang die gedoemd is te mislukken.

Aan- en bijsturen
In overprikkelde toestand zijn hsk’s over het algemeen moeilijk “aanstuurbaar”, je kunt niet meer tot hen doordringen. Straf geven of vermanend toespreken maakt de overprikkeling door de extra stress alleen maar erger. Helaas is dat een standaard strategie van veel leerkrachten. Las liever een time-out in maar kom er later wel op terug. Of houdt ze gewoon een poosje stevig vast als troost en om aan te geven dat je hen steunt. Bedenk als je kind weer rustig is samen een strategie om de volgende keer dat dezelfde situatie zich voordoet, het anders (minder overrpikkelend) aan te pakken. Het is niet zo dat je hsk’s geen kritiek moet geven. Ook hsk’s moeten leren hiermee om te gaan. Wel is het belangrijk de kritiek op een opbouwende manier te brengen om extra stress te vermijden. Leg uit hoe leerkrachten je kind kunnen helpen en besteed niet teveel aandacht aan het “anders” zijn. Extra aandacht aan “probleemgedrag” op het moment dat ze overprikkeld zijn, werkt meestal averechts.

Ook in niet overprikkelde toestand, is het vaak moeilijk de aandacht van je kind te trekken. Ze horen je wel maar ze zijn in gedachten zo bezig met andere dingen, dat het niet echt tot hen doordringt. Dit is geen onwil. Probeer op een rustige manier hun aandacht te trekken, loop naar hen toe en maak oogcontact of raak ze even aan. Door hard te gaan praten of boos te worden, maak je ze juist aan het schrikken en horen ze helemaal niet meer wat je te zeggen hebt.

Sociale ondersteuning 
Het is belangrijk je kind te ondersteunen en te coachen in het sociale gebeuren als dit niet vanzelf gaat. Praat met de leerkrachten over het gedrag op school en probeer knelpunten op tijd te signaleren. Voor hsk’s geldt nog meer dan voor andere kinderen, dat ze stevig op de grond staan (goed geaard zijn). Als ze stevig op de grond staan, zijn ze minder snel overprikkeld, zitten ze beter in hun vel, ofwel zijn ze zelfverzekerder. Zo’n kind zal ook gemakkelijker contact met leeftijdsgenootjes maken en minder snel afhaken bij het sociale gebeuren.

Een goede ademhaling 
Is een ademhaling, die bij rust, vanuit de buik plaatsvindt. Maak er een spelletje van om met je kind langzaam en diep adem te halen terwijl ze zich focussen op een bepaald lichaamsdeel. Kunnen ze zich voorstellen om vanuit de onderkant van hun voeten te ademen, vanuit hun hartgebied,  vanaf de bovenkant van hun hoofd of vanuit hun maag? Als ze zich focussen op de verschillende delen van hun lichaam kunnen ze dan visualiseren dat alle stress of negatieve energie hun lichaam verlaat met hun uitademing?

Douchen
Ga aan het eind van de dag, voordat je kind naar bed gaat,  douchen. Water werkt sterk ontladend. Als je kind onder de douche staat, laat hem dan de ogen dicht doen. Benoem dat je kind zich maar voorstellen dat er water van goud uit de kraan komt wat over zijn lichaam stroomt. Het goud water neemt elk stukje negativiteit mee. Begin boven bij het hoofd en daal af naar beneden tot aan je voeten. Niets word overgeslagen en de gouden waterstralen nemen alles mee wat niet bij jou kind hoort. Alles wat meegenomen wordt, spoelt het douche putje in en wordt daarmee afgevoerd. Bij kinderen kun je dit hard op vertellen tijdens het douchen. In plaats van goud, zou je ook wit of zilver kunnen doen. Of een combinatie van deze kleuren. Dit zijn de kleuren die een 'zuiverende' werking hebben. Maar misschien dat je kind een andere kleur mooier vindt. Zolang het maar een lichte kleur is, is het goed. 

Wat vertel je je kind
Labels kunnen nuttig zijn maar je ook in de weg zitten. Hoog sensitiviteit is dan weliswaar een neutraal label, het blijft een label. Wees voorzichtig hiermee. Je kind kan het opvatten dat het een ziekte heeft (zoals ad(h)d). Het gevaar is ook dat je kind het hoog sensitief zijn als excuus gaat gebruiken. Zeggen `Ik ben nu eenmaal zo`en niets probeert te veranderen. Het is aan jou de taak om het kind weliswaar respect voor zichzelf en de eigenheid te leren, maar het tegelijkertijd de stimulans te geven zichzelf te ontplooien.

Overtuig jezelf 
Tenslotte, overtuig jezelf ervan dat het geen negatieve eigenschap is en dwing jezelf in neutrale termen erover te praten/denken. Als je zelf gelooft dat er iets schort aan je kind, breng je dit onherroepelijk ook over.

* Heb je het gevoel dat je vast loopt met jezelf of niet meer weet bij wie of waar je terecht kunt,
kijk dan even onder het kopje 'wegwijs in behandelingen' en websites. 
Wil je graag je verhaal delen met gelijkgestemden of ervaringen lezen, dit kan heel makkelijk onder het kopje forum.